афоризм 8

• Хvмvvс маш их хvсэж байгаа юмандаа амархан итгэдэг -- Вольтер
  
  
• Зорилгоос буцах зам мянга, харин тvvнрvv хөтлөх зам ганцхан байдаг -- Монтень
  
  
• Бусдын зовлонд баярлана гэдэг чөтгөр болж буйн шинж -- Гэгээн Августин
  
  
•  Баяжих хамгийн дөт зам бол баялагийг vл ойшоох явдал -- Сенека
  
  
•  Ямагт шудрага ариуны төлөө явдаг, намтартаа балаг мөргvй, даруу төлөв хvнд амьдрал хэцvv юм......
• Цорын ганц тэнэг алдаа бол урьдын алдаагаа засч залруулахгvй байх явдал -- Кvнз
  
  
•  Нэн тvрvvнд ухаантай байхыг чармай. Харин завтай цагтаа эрдэмтэн болно биз -- Пифагор
• Өөрийнхөө бодол санааг хянаж бай, тэр чинь ирээдvйд хйих vйлдлийн эхлэл -- Лаоз Аливаа юмны хэмжээг мэддэг хvнд азгvй явдал тохиолддоггvй -- Лаоз
•  Зовох цагтаа сэтгэлээр бvv уна. Чи ганцаараа зовоогvй л байж таарна. Юутай ч болов амьд явна гэдэг vхэхээс дээр -- Эзоп
  
  
•  Ухаан мэргэнээс олон гай vvсдэг. Мэдлэг нэмэгдэнэ гэдэг зовлон нэмэгдэнэ гэсэн vг -- Цэцэн Соломон
  
  
• Бусдын атаархлыг төрvvлдэггvй хvн ямар ч vнэгvй билээ -- Эпихарм
  
  
• Хэмжээ гэдэг бvхнээс чухал -- Клеобул
  
  
•  Олз олохдоо хамгийн их баярлаж таашаал авдаг хvн бол хvн билээ -- Биант
  
  
• Сайн удирдах аргад урьдаар гэр бvлийнхээ дотор суралцаж боловсор -- Хилон
  
  
• Дуугvй суух нь ярианы хvчийг нэмнэ, цагаа олох нь дуугvй суухын хvчийг нэмнэ -- Солон
  
  
•  Шунал хэзээ ч ханадаггvй -- Питтак
  
  
• Хамгаас шилдэгт өөрөө суралц, хамгаас шилдэгт бусдыг сурга -- Фалес
  
  
• Хvн хог новш мэт амьдарч хог новш мэт vхдэг -- Розанов
  
  
• Багшийн мэргэжил гэдэг бол хүний сэтгэлийн эмзэг нандин ертөнцөд тасралтгүй нэвтрэн орох, хүн судлалын мэргэжил билээ. В.А.Сухомлевский
• Багш хүнийг лаатай зүйрлэлтэй тэд бусдыг гэрэлтүүлэхийн тулд өөрийгөө зориулдаг хүмүүс байдаг.  / Руффин/
• Эдийн засаг гэдэг бол хязгааргvй хэрэгцээ шаардлагыг хязгаарлагдмал нєєцийн тусламжтайгаар хангах урлаг юм.Лоренс Питер
• Эдийн засгийн хуулиудыг мэдэхгvй явдал нь хариуцлагаас чєлєєлєхгvй. Савелий Цыпин
  
  
•  Нэгэн vе эдийн засагчдаас "та нар тийм их ухаантай юм бол яагаад ийм ядуу байгаа юм бэ" гэж асуудаг байлаа. Єнєєдєр бид "та нар тєдий л их ухаантай биш юм байна. Тэгэхдээ яагаад та нар ийм их баян юм бэ" гэж асуух боллоо. Эдгар Фидлер
  
  
•  Хувийн сектор гэдэг бол засгийн газрын хяналтанд байгаа эдийн засгийн нэг хэсэг юм. Улсын сектор гэдэг бол эдийн засгийн хэнд ч хянагддаггvй хэсэг нь юм. Жэймс Голдсмит
  
  
• Хvчтэй нь хvчгvйтэйгээ хуваадаг, ухаантай нь хvчтэйтэйгээ хуваадаг, засгийн газар нь бvгдтэй нь хуваадаг. "Жунглийн хууль"
  
  
•  Улсын аж ахуй гэдэг бол бvгдээрээ идэхийг хvсдэг боловч хэн ч сав суулга угаахыг хvсдэггvй тийм аж ахуй юм. Вернер Финк
  
  
• Заан гэдэг бол засгийн газрын захиалгаар хийсэн хулганыг хэлдэг юм. Роберт Хайнлайн
• Тєлєвлєгєєт эдийн засаг гэдэг бол дээд зэргийн сахилга баттайгаар vрэн таран хийх явдал юм. Тєлєвлєгєєт эдийн засаг бол эдийн засгаас бусад бvх зvйлийг тєлєвлєж тооцоолсон байдаг. Кери Макуильямз
  
  
• Уналт гэдэг бол таны хєрш ажилгvй болохыг хэлнэ. Хямрал гэдэг бол нэмээд та ажилгvй болохыг хэлнэ. Гарри Трумен
  
  
• Уналт гэдэг бол бvсээ чангалахыг хэлнэ. Хямрал гэдэг бол ємдгvй болохыг хэлнэ. Борис Панкин

Эйнштэйний хэлсэн хєгжилтэй 10 сургамж

1. Чи гараа халуун ширмэн дээр тавиад нэг vзээрэй, тэгэхэд бараг цаг болсон юм шиг санагдах болно. Харин сайхан бvсгvйн хажууд цаг суугаад vзээрэй, тэгхэд ганцхан минут болсон мэт санагдана. Энэ чинь л харьцангуйн онол юм шvv дээ.
2. Ер нь хоёрхон зvйл л хэмжээлшгvй хязгааргvй билээ. Орчлон ертєнц болон хvн тєрєлхтєний тэнэг мунхаг байдал. Гэхдээ би орчлон ертєнцийн тухайд эргэлзэж байна.

3. Бvтээлч сэтгэлгээний нууц нь гэвэл єєрийн олсон мэдээллийн уурхайг хэрхэн бусдаас нууж сурахад оршино.

4. Дэлхий дээрх ойлгоход хамгийн бэрх зvйл бол орлогын татварыг ойлгож сурах юм.

5. Би огтхон ч ирээдvйн тухай боддоггvй. Учир нь удахгvй єєрєє ирнэ.

6. Надад єєр шинэ зvйл сурахад саад болдог ганц зvйл бол миний ємнє нь сурсан хуучин зvйлсvvд.

7. Би бол маш гvн гvнзгий итгэгч бус шашинлаг хvн. Mагадгvй энэ нь ямар нэгэн шинэ шашин байж болох магад.

8. Хэрэв А дvн амьдралын амжилт юм бол A тэнцvv x дээр нэмэх нь y нэмэх нь z. Ажил бол x; y бол vйлс; харин z бол амаа хамхих юм.

9. Би юу ч мэдэхгvй, надад юу ч хамаагvй, тэгсэн ч энэ нь ямар ч єєрчлєлтєнд хvргэхгvй!

10. Эхлээд чи тоглоомынхоо дvрмийг сайн мэдэх хэрэгтэй. Харин дараа нь чи бусад хvмvvсээс хамаагvй илvv сайн тоглох хэрэгтэй.

• Хүн хэдий цэцэн төрөвч сургаалгүй үл болох.
• Сургаал үг хатууч бол нянтай өвчинд догшин эм мэт. Д. Равжаа                                                                                                             
  
  
• Хашийг цоолборлохгүй болбоос
  
  
• Сав болон бүтэхгүй
  
  
• Хүнийг сургахгүй болбоос
  
  
• Ёсыг мэдэхгүй. /Эртний сургаал үг/
  
  
• Муу, тэр тусмаа өөрт хор уршигтай зүйлийг хийх амархан. Сайн, ашигтай хийх харин даанч хэцүү.           Будда
  
  
•  Сайн сайхан зүйл маш их чармайлтын үр дүнд бий болдог. Харин муу зүйл зүгээр л өөрөө гараад ирдэг..                                                                                                                                 
• Ойр орчныхоо хүмүүст учирсан золгүй явдалд баярладаг хүн хувь заяаны өөрчлөлт хэн бүхэнд нүүрлэдгийг ойлгоогүй мунхаг байна даа. Демокрит
  
  
• Онч үгсийг хэрэглэвэл үг цөөн, утга агуу болно. Марк Твен
  
  
• Өдөр бүр ядаж нэг дуу сонсож, уран зураг үзэх буюу мэргэн үг ганцыг ч болов уншиж байх хэрэгтэй.                     В. Гете
  
  
• Ардын зан үйл, сэтгэл оюун, суу ухаан нь тэдний зүйр үгээр илэрдэг. Ф. Бэкон
  
  
• Бусдын үгийг сонсоод байгаа хэрнээ тусгаж ойлгодоггүй хүн таг дүлийтэй ижил.”Байгаа мөртлөө байхгүй “ хүмүүс гэгдэгчид чухамдаа тэд л болой. Хераклит
• Нэн чухал ажил хэрэгт яаран дүгнэлт өгөх хэрэггүй. Хераклит
  
  
• Аяа бас эрдмийг суралгүй элдвийг сурагч банди нар ичиг ичиг Д. Равжаа
• Үсэг ном сургалгүй эгэл балай болговол
  
  
• Үзэлгүй сохор мэт ганц хүчин зарна.
  
  
• Үлэмжид эрдэм номд боловсорвол
  
  
• Өөр бусад алинд ч тус буян түгээнэ.                /Н. Ишданзанваанжил/
• Аливаа хүн сурах чиглэхийг эрхэм болговол хандах зүг өөрөө тогтоно.   Д.Сүхбаатар
  
  
• Оюуны боловсрол бол хүний бас нэгэн эрх чөлөө юм. Х. Рисаль
• Эрлийг сургаар
  
  
• Эрдмийг зүтгэлээр
  
  
• Эр хүн биеэ эдээр чимхээс эрдмээр чим
  
  
• Эхнэр хүмүүн биеэ өнгөөр чимхээс оюунаар чим. В. Инжинааш
  
  
• Ямар хүн муухай вэ?
  
  
• Үл мэдэгч муухай Д. Равжаа
  
  
• Нарны гэрэл хурц болоход
  
  
• Үүлгүй бол нэн сайн.
  
  
• Насны багад эрдэм сурахад
  
  
• Залхуугүй бол даанч сайн.           Д. Равжаа
• цаг хугацаа бол авъяас чадварыг хөгжүүлэх уудам орон юм. К. Маркс
  
  
• Өөрийн болоод бусдын цагийг хайрладаггүй явдал бол соёлгүй, соёлын талаар ёстой нүдэн балай хэрэг... Н. К. Крупская
• Энэ өдрийн нэг цаг, ирэх өдрийн хоёр цагтай тэнцэнэ. Т. Фуллер
• Хамаг сайн сайхан бүхнийг тэжээн тэтгэгч халамжит эх бол цаг хугацаа мөн.
                                                                                                      В. Шекспир
• Урсан өнгөрч цаг хугацаа, өдөр хоногийг хүндэтгэ...
  
  
• Хором бүхнийг хүндэтгэ яагаад гэвэл тэр чинь хэзээ ч давтагдашгүй...                                                                                                       Я. Корчак
  
  
• Хэрэв амьдралд хайртай бол цагаа бүү дэмий үр
  
  
• Амьдрал гэдэг чинь цагийн хэлхээ юм. В. Франклин
  
  
• Дайн дэгдээгүй амар тайван цаг мөчийг ашиглахгүй дэмий бүү өнгөрөө.
  
  
•  Хөдөлмөр тэмцэл дунд залуу хүн өсөж хатуужна. Ю. Цэдэнбал 
• Хэрэв хүн юу хүсээд байгаагаа мэдэж байгаа бол тэр нь хийх боломжтой бөгөөд уйгагүй хөдөлмөрлөж, зүтгэж чадвал яваандаа бүтэж л таарна. Гёте 
•  Ажил хийвэл дуустал
• Давс хийвэл уустал
  
  
• Эрхийг сурахаар
  
  
• Бэрхийг сур
• Амар хялбар юманд найдах аваас, гарцаагүй, асар олон бэрхшээл учрах болно.
                                                                                                                                     Лаоз
  
  
• Ажил хэргээ их хэцүү гэж урьдаас хар. Тэгэх юм бол тийм ч их хэцүү биш байх болно.
                                                                                                                                      Лаоз
• Хүнд эх орноос хайртай эрдэнэ нэг ч үгүй.            Дамдинсүрэн Ц
• Монгол хэмээх нэгэн нэр ертөнцийн чихнээ дуурсгалтай
  
  
• Монголын төлөө хэмээх сэтгэл манай зүрхэнд холбоотой
  
  
• Өсөхөөс сурсан үндсэн хэл мартаж болшгүй соёл
  
  
• Үхтлээ орших төрөлх нутаг, салж болшгүй орон мөн

Энэ бол миний төрсөн нутаг
 Монголын сайхан орон Д. Нацагдорж

• Газар орноо хамгаалахад урсахгүй цус, үхэхгүй амь гэж байдаггүй.
                                                                                                                                                  Д. Сүхбаатар
  
  
• Эх орноо хамгаалах үйлсэд эр бие, энэ нас хайрангүй.  /Амарсанаа/
  
  
• Эх орноосоо урвагчийг хэн боловч хайрлах хэрэггүй хатуу шийтгэх хэрэгтэй.                         Д Сүхбаатар                          
                                                                                                       
• Унасан газрын утаа нь боловч анхилам сайхан. 
• Гэгээрч боловсрох тусмаа хүн эх орондоо улам их хэрэг болдог.
•   Өөрийн боловсролыг дээшлүүлэхийн төлөө бүх хүчээ шавхах шиг хүнд нэр төртэй сайхан юм юу байх билээ. Сен Семон
  
  
• Амласан л бол биелүүл. Амлачихаад биелүүлэхгүй байснаас огт амлаагүй нь дээр.
                                                                                                                             Соломон
  
  
• Үгээ хурцалж, улайран маргалдсанаар та зарим үед ялан гарч ч болно. Гэвч ингэлээ гээд та ярилцагчийнхаа сайхан сэтгэлийг хэзээ ч олж авахгүй тул, энэ нь ямар ч ашиггүй ялалт юм.

                                                                                                                                 Франклин

    5  Аугаа их үйлсийг амлалгүйгээр бүтээдэг ёстой.         Пифагор   

    6 Өлбөрч үхнэ гэдэг бол бага хэрэг, ёс төрөө уландаа гишгих л тун муу хэрэг.         Күнз
    7 Ёс зүйтэй хүн л ухаалаг ярьж чаддаг. Күнз

    8 Хэрэв хүн чанар үгүй бол, тийм хүнтэй ёс суртахуун хийгээд хөгжмийн тухай юугаа   ярих вэ дээ.                             Күнз    
     9 Нэг тийш ороход олон хүн угтаж авах гол биш. Хэн ч хаашаа ч аятайхан орчихож чадна. Гол нь чамайг явахад тэд харамс ч байвал л боллоо. Явж байгаа хүмүүст тийм аз тэр бүр тохиодоггүй, баясан угтаад тоомжиргүй үдэх нь олонтаа.               /Грасиан/
    10 Өөрийнхөө нэр хүндийг гутаахгүйн тулд зарим доромжлолыг чимээгүй залгичих нь дээр.                  /  Вовенарг  /
     11 Ач тусыг хариулах мэдрэмжээрээ хийж буй алхмаас л ёс суртахууны үнэ цэнийг харж болох юм.

     12 Адгуус амьтны мөнхрөл бол үр төл нь. Хүнийх бол нэр алдар, бүтээсэн гавьяа нь.
                                                                                                                                 Бекон
     13 Жаргал эдэлнэ гэдэг аугаа их хувь ерөөл. Харин бусдад жаргал эдлүүлэх боломж гэдэг бол тэр их хувь ерөөлөөс ч аугаа юм. Бекон
     14 Хэн ч мөнгөө бусдад тараагаад өгчихдөггүй. Тэгсэн атлаа цаг зав, амьдралаа бүгд л цацаж үрж явах юм даа. Уг нь үүндээ л хямгатай, харам байдаг сан бол бидэнд илүү ашиг тустай, бид өөрсдөө ч хавьгүй нэр хүндтэй байхгүй юу.  Монтэнь
     15 Юу ч хийлээ гэсэн, үнэн хэзээд бүрэнхийг нэвт цойлон гарч ирдэг. Локк

     16 Алтан зоосоор аадар орсон ч, хүний шунал ханадаггүй. Шунал гэдэг өвчин. Түүнээс хэзээ ч жаргал төрдөггүй таньсан хүн л мэргэн болой.  Будда
    17 Дээвэр муутай байшинд дусаал амархан нэвтэрдэг шиг тэлэгдэж гэгээрээгүй ухаан бусдын эрхшээлд автах нь хялбар. Будда
   18 Хүнийг үлгэрлэж хүмүүжүүлэх нь үглэж хүмүүжүүлэхээс амар. /Сенека /
  19 Хүнийг бүх талаар нь хүмүүжүүлэх гэвэл түүнийг тал бүрээс нь судалж үзэх хэрэгтэй К.Д. Ушинский
   20 Хэн эелдэг аргаар эс хүмүүжүүлж чадвал чандлах аргаар бүр ч чадахгүй.
                                                                                                                            А. П. Чехов
    21 Хэрэв өмнөө баясч бадрах юу ч байхгүй бол тэр хүн ертөнц дээр амьдарч чадахгүй юм. Хүний амьдралыг өөд татах жинхэнэ түлхээс бол баяр баясгалан юм. Хүнийг хүмүүжүүлэх гэдэг бол түүний маргаашийн баяр баясгалант замыг түүнд ойлгуулахыг хэлж байгаа хэрэг юм.           /А. С. Макаренко /
    22 Сайн сайхан зүйл маш их чармайлтын үр дүнд бий болдог. Харин муу зүйл зүгээр л өөрөө гараад ирдэг. Демокрит                                                                                                                         
    23  Гай зовлон амсахгүй гэвэл ухаантныг түш!
Лай болдог хар санаатнаас холхон яв!
Ухаантан мэргэд хор өгсөн ч хүртэж болгоо!
Угаас муу хүн эм өгсөн ч бүү хуурт! Омар хайяам

     24 Буруу замаар олз олсноос гарз гарсан нь дээр. Гарз гарахад хүн нэг л удаа халаглаад өнгөрнө, харин нөгөөгөөс нь болж насан туршаа гаслах вий

      25 Ихийг сонсож , бага ярь” хэмээн бидэнд хоёр чих, нэг ам заяасан.    /Зенон/
      26 Эмч хүнд гурван зэвсэг бий. Өвс, мэс, үг. /Ибн сина /
      27 хэн ч мөнгөө бусдад тараагаад өгчихдөггүй . Тэгсэн атлаа цаг зав, амьдралаа бүгд л цацаж үрж явах юм даа. Уг нь үүндээ л хямгатай , харам байдаг сан бол бидэнд илүү ашиг тустай, бид өөрсдөө ч хавьгүй нэр хүндтэй байхгүй юу. Монтэнь

    28 Байнга хэрэглэдэг түлхүүр ямагт гялалзаж байдаг.    Франклин
     29 Залхуу зан, зэв хоёр адилхан. Төмөр эдлэл элж эвдрэхээсээ илүү зэвэнд идэгдэн хэрэгцээгүй болдог.    /Франклин/
    30 Жаргалтай амьдрахын тулд баян байх хангалттай биш, эд баялгаа ашиглаж чаддаг байх хэрэгтэй.                 / Гольбах/
    31 Шинийг олж харахын тулд, зайлшгүй ямар нэгэн шинэ юм хийх хэрэгтэй.
                                                                                                                                 Лихтенберг

    32Аливааг олж үзэх амархан, урьдчилж харах л хэцүү.   /Франклин/
    33 Цорын ганц тэнэг алдаа бол урьдын алдаагаа засч залруулахгүй байх явдал.

                                                                                                                                  Күнз                                                                                 
   34 Хүн бүхний үүрэг бол улам боловсорч хөгжих явдал юм. Х.Рисаль                                                                 

   35 Эрдэм чадлыг хичээн эс сурваас
       Хэрэглэх цаг дор гэмшмой
       Эрүүл биеэн эс хичээн сувилбаас
        Өвдсөн цаг дор гэмшмой   В. Инжинаш
     Мэдэхийн тулд биш хийхийн тулд мэдэх хэрэгтэй. М. Горький
     Хээрийн галуу нисэн үл ирэх газраас
     Хүний хүү эрдмийг өвөрлөн харина. Д. Нацагдорж
     Хүн хичнээн ихийг мэдэх тусам явцуухан ойлгоцтой хүн, хэзээ ч олж   харахгүй хорвоогийн гоо сайхан бүхнийг үзэж ойлгож чадна. К. Г. Паустовский
    Эрдэм гэдэг өндөр уулын оргил мэт. Ууланд авирахад бие чармайна. Эрдмийг сурахад  ухаан чармайна. Уулын оргилд хүрвэл орчмын газрыг сайхан үзэсгэлэнтэй байдал тодорхой харагдана. Эрдмийг сурвал хамаг юмны учир сайхан мэдэгдэнэ. Эрдэмгүй хүн эрэг гангын ёроолд байгаа амьтан шиг тойрон болж байгаа явдлыг мэдэхгүй. Эрдэмтэй хүн уулын оргил дээр гарсан хүн шиг хамаг юмны учрыг сайхан мэдэж байдаг. Ц. Дамдинсүрэн
       Уншихаа боливол сэтгэхээ болино.  Д. Дидро
       Бодохгүй унших нь зажлахгүй залгихтай адил. Э. Борк
       Бутархай мөнгө хуримтлагдсаар төгрөг болдгийн адил уншин уншсаар мэдлэг   хуримталдаг.   В. И. Даль
        Сайн номыг унших нь саруул ухаант хүнтэй ярилцахын  адил    Л. Н. Толстой

       Ном бол өрөөлийг бялхааж, өөрөө дундардаггүй сав мөн.
                                                                                                         А. Декурсель